Geestelijk herstel – Les 3. Hoe zie jij jezelf?

Copyright: Jan A. Baaijens, pastorale hulpverlening.

Hoe is jouw identiteit ontwikkeld? Weet je wel wie je bent, en wat je nog kunt bereiken? Hoeveel ben je waard voor God? Weet je al dat je waardevol bent.

Je kunt jezelf waardeloos voelen. Vooral pubers kunnen erg onzeker zijn over zichzelf. Zij verkeren dan in een identiteitscrisis. Ouderen met blijvende problemen lijken wel in deze crisis te blijven hangen. Herken je dit? Ben je wel eens vernederd door negatieve woorden die anderen over je hebben uitgesproken? Als ze zeggen dat je niets waard bent, kun je dit ook van jezelf gaan denken.

Hieronder kun je aanklikken op de PowerPoint over deze sessie:

PowerPoint Geestelijk herstel Hoe zie jij jezelf

Ben ik goed in beeld?

Welk beeld heb je van jezelf? Velen denken te groot van zichzelf. Ze blazen hun ego op. Je kunt te opgeblazen zijn. Dat is geen eerlijk zelfbeeld. Het kost je dan ook teveel inspanning om je imago groot te houden. De slogan van deze tijd is wel ‘Ben ik in beeld?’ Dan kun je zien op Facebook. Je bent pas eerlijk goed in beeld als je bij God in beeld bent! Weet je wanneer dat zo is? Je bent dan niet meer vol van jezelf, maar vol van de genade van God en de liefde van Jezus, waar de Heilige Geest je mee vervuld.

Kijk maar eens naar de volgende PowerPoint,

waarop je kunt aanklikken:

Wanneer ben ik goed in beeld?

‘Zien op Jezus’ geeft je pas echt meerwaarde

Het is belangrijk dat je vanaf je vroegste jeugd al een boodschap van hoop meekrijgt. Daardoor kan je wilskracht sterk worden je karakter zich gezond ontwikkelen.

Je zult leest verderop, hoe belangrijk het is om van jezelf af te zien

en op Jezus te zien. Dat is waardeverhogend.

In dat Licht ga je jezelf ook anders zien.

Je kunt op de volgende afbeeldingen zien dat hoe het gaat bij de dieren. Je kunt dat overzetten naar het emotionele gedrag van mensen.

1. Hoe ga je om met je gevoelens?

 

Als iemand je kleineert, kun je jezelf minderwaardig gaan voelen 

Als je ouder wordt kan dit een negatieve rol blijven spelen in je geloofsleven. Velen komen daardoor niet tot bloei. Een laag zelfbeeld en gevoelens van afwijzing kunnen de groei naar een gezond geestelijk leven belemmeren.

Daarna kan de angst je blijven achtervolgen

Je leven wordt eenzaam en verdrietig als je maar blijft denken:

 ‘Wie wil er nog naar mij omzien?

Door gevoelens van minderwaardigheid en waardeloosheid heb je de neiging om je op de achtergrond te verschuilen. Je kunt gaan denken dat je niet de moeite waard bent voor anderen.

2. Waardoor laat je jezelf (ver)leiden?

Als je jezelf laat leiden door het blinde gevoel, zie je het op den duur niet meer zitten. Je komt dan in een uitzichtloze situatie terecht.

Besef dat je waardevol bent, en er mag zijn.

Kijk met nieuwe moed de ander in de ogen. 

Zo kunnen we veel zien in de ogen van dieren. Je weet vaak hoe ze zijn en wat je er aan hebt. Bij mensen ligt dat moeilijker. Ze kunnen zich anders voordoen dan ze zijn. Het kwaad kan zich bij hen verschuilen achter een glimlach. Wie is er oprecht? Hoeveel ben je voor een ander waard?

3. Welke gelaatsuitdrukkingen van deze brilberen herken je bij jezelf

Ben je wel geliefd?

Theo Wendt van Stichting De Hoop leert ons in het boekje ‘Wie ben je?’ over eigenwaarde: ‘De definitie van eigenwaarde is voor mij dat ik er mag zijn, dat ik geliefd ben door de ander. Voor mij is de Ander allereerst God. Hij heeft mij bij mijn naam geroepen, ik ben van Hem. Dat is voor mij het fundament van mijn leven.’  Theo vertelt verder over zichzelf: ‘Ook door mijn ouders, broers en zussen heb ik ervaren dat ik er mag zijn. Ook al ben ik dan op sommige gebieden onzeker. Ik weet wel waar mijn waarde ligt.’

Hij legt uit: ‘Iedereen heeft het nodig om geliefd te zijn, om iemand te hebben die je ziet zitten. Iemand tegen wie je kunt zeggen wat je voelt en denkt en bij wie je de ruimte krijgt om te zijn zoals je bent.’

(Bron: Wie ben je? Ontdek je eigenwaarde in Christus)

Opdrachten bij tekst Theo Wendt:

4. Wat vind je van de woorden van Theo Wendt als je kijkt naar je eigen levensverhaal?

5. Weet je daarbij wat je hebt gemist en gevonden?

Ben je ontmoedigd?

Heb je een laag zelfbeeld gekregen door aangeleerde hulpeloosheid? Wat is dat? Waardoor ben je ontmoedigd? Is je wilskracht erdoor gebroken?

Aangeleerde hulpeloosheid

De bekende counselor dr. Neil Anderson geeft ons door: ‘De meeste aangeleerde hulpeloosheid is het resultaat van ervaringen uit onze kindertijd. Door het gemis van Gods aanwezigheid in ons leven en de kennis van Zijn weg, leerden we hoe we moesten overleven, onszelf verdedigen en beschermen.’

Anderson gaat verder: ‘Velen voelen zich verslagen vanaf het begin, omdat de boodschappen die ze van de wereld ontvingen vaak negatief waren: ‘Dat kan jij niet, laat mij dat maar doen. Je bent te klein of te dom. Jij zult nooit wat voorstellen. Het is een ellendige wereld daarbuiten, dus wees voorzichtig en zorg voor rugdekking.’ Met deze boodschappen is het niet gek dat we denken dat we niets kunnen.’

Word geen olifant aan een paaltje

Ik toon met het volgende voorbeeld aan wat een ongezonde onderwerping uitwerken: In een rondtrekkend circus komt het voor dat men een jonge olifant vastzet met een touw aan een paaltje. Het jonge dier zal in het begin hebben geprobeerd om zich los te rukken. De kleine olifant was daarvoor toen nog niet sterk genoeg. Een kind zou nog kunnen bedenken in vergelijkbare hulpeloze situatie: ‘Wacht maar als ik groter ben!’

Op den duur doet de olifant geen moeite meer om los te komen. In het circus wordt er nog meer dressuur op het onderworpen beest toegepast.

Na verloop van tijd is het volwassen dier echter groot en sterk genoeg om het paaltje uit de grond te trekken. Toch zal de olifant dit niet doen. Zodra het touw strak wordt getrokken aan het paaltje, onderwerpt het grote dier zich aan de aangeleerde onderworpenheid van de jonge jaren. Vanbinnen is de grote olifant nog steeds het kleine olifantje gebleven.

Op deze wijze kunnen kinderen worden opgevoed tot hulpeloosheid, en niet tot volwassenheid. Tot welke persoonlijkheid zal een ‘onderworpen kind’ zich ontwikkelen? Bij de één kan het misschien een zwakke plek blijven, terwijl de ander  het autoritaire gedrag van een ouder kan gaan kopiëren. Als zo iemand zich vernederd en afgewezen voelt, zal er een neiging zijn zich steeds weer te bewijzen.

Je eigenwaarde kan hierdoor in de grond zijn geboord. Hoe heeft jouw identiteit zich ontwikkeld? Weet je wel wie je bent, en wat je nog kunt bereiken? Hoeveel ben je waard voor God?

Het is dus belangrijk dat je vanaf je vroegste jeugd al een boodschap van hoop meekrijgt. Daardoor kan je wilskracht sterk worden je karakter zich gezond ontwikkelen. Hoe dat bij ons is gegaan, willen we bespreken in de kleinere gespreksgroepjes.

6. Wat vind je van de tekst van Neil Anderson over ‘aangeleerde hulpeloosheid’?

Opdracht 7

a. Wat denk je van het voorbeeld van de olifant aan het paaltje?

b. Wat herken je ervan in je eigen leven?

c. Welke invloed heeft het gehad op je eigenwaarde, identiteit, wilskracht en karakter?

 

Hoe zie je Jezus?

De Heiland wil ons helen

Het Evangelie geeft ons nieuwe hoop! Hierin worden wij uitgenodigd om tot Jezus te gaan voor onze redding en ons herstel. Door Jezus Christus gaan ontdekken we ontdekken hoe kostbaar en waardevol we zijn!

Luister maar eens naar het bemoedigende lied ‘Kleine vogel’ van Elly & Rikkert Zuiderveld. Misschien herken je jezelf wel in de kleine uit het nest gevallen vogel, of lijk je op de bloem met de gebroken knop.

Let op de woorden van het lied: ‘Wie wil Zich over jou ontfermen en je beschermen? Kruip niet weg van Hem, wees maar niet bang. Hier is Zijn hand, Hij zal je wonden helen, Hij zal je helen totdat je bloeien kan.’

Hier volgt het lied:

Je bent net een kleine vogel
Gevallen uit het nest
En het liefst kroop je meteen weer in je schulp
En je kunt nog lang niet vliegen
Ook al doe je zo je best
En al zwijg je nu, ik hoor – je roept om hulp

Maar Iemand wil zich over jou ontfermen
Toe kruip niet weg voor Hem, wees maar niet bang
Hier is Zijn hand – Hij zal je steeds beschermen
Zal jou beschermen, totdat je vliegen kan

Je bent net een kleine bloem
Gebroken in de knop
Je ogen zijn zo troosteloos en stil
En je zou wel willen bloeien
Maar een mens heeft jou vertrapt
En het lijkt alsof de zon niet schijnen wil

Maar Iemand wil je koude handen strelen
Toe kruip niet weg voor Hem, wees maar niet bang
Hier is Zijn hand – Hij zal je wonden helen
Hij zal je helen, totdat je bloeien kan

 YouTube-video Kleine vogel – Elly & Rikkert

Opdracht 8

a. Wat is herkenbaar in het lied ‘Kleine vogel’?

b. Wat denk je van het zelfbeeld van deze ‘kleine vogel’?

c. Waardoor kun je als het ware ‘vleugellam’ zijn en maar niet tot bloei komen?

d. Hoe kun je nieuwe kracht ontvangen om te ontplooien?

e. Hoe wordt Jezus, de Heiland, ons hierin getoond?

 

Wie kan er van je houden?

Wat denk je hoeveel de tollenaars en zondaren zichzelf waardeerden? Toch staat er in Luk. 15:1 over hen: ‘Al de tollenaars en de zondaars nu kwamen bij Hem om Hem te horen.’ En wat denk je van de hoeren, de gebroken en gekwetste mensen, waarover Jezus Zich ontfermde?

9. Voor wie en waarvoor is Jezus op aarde gekomen?

10. Waarom komen zondaars en gekwetste mensen bij Jezus?

 

Kom zo spoedig mogelijk tot Jezus,

Die je vol liefde tegemoet komt in het Evangelie!

In Lukas 19:10 klinkt het ons bemoedigend in de oren: ‘Want de Zoon des mensen is gekomen om te zoeken en zalig te maken wat verloren is.’ In Luk.15:1-2 lezen we over Jezus: ‘Al de tollenaars en de zondaars nu kwamen bij Hem om Hem te horen. En de Farizeeën en de schriftgeleerden morden onder elkaar en zeiden: Deze Man ontvangt zondaars en eet met hen.’

Opdracht 11

a. Wat vind je bemoedigend in deze teksten uit Lukas?

b. Als je er goed nadenkt over deze twee laatste verzen, wat zegt dit eigenlijk over Jezus en Zijn optreden?

 

Samen lezen Lukas 19:1-10

Opdracht 12

Bespreek samen Lukas 19:1-10, de geschiedenis van Jezus en Zacheüs.

a. Hoe komt hierin Zacheüs bij jou over?

b. Hoe komt Jezus in deze geschiedenis naar voren?

c. Jezus zag de kleine, zondige en verachte Zacheüs. Hij riep hem uit de boom, waarin hij zich had verstopt. Wat zegt dat voor jou persoonlijk, als je op je eigen leven ziet?

d. God roept ons in het Evangelie. Door Jezus laat Hij daarin zien dat Hij contact met ons zoekt. Hij komt ook tot jou. Hoe kun je Hem in je hart en leven ontvangen? Wil je dat ook?

Wil je met het volgende lied samen met ons Jezus (weer) belijden als jouw Heer?

U bent de God die roept,
mijn hart en leven zoekt;
Die mij gevonden heeft,
het eeuwig leven geeft.

Als aan U toegewijd,
mijn hart en mond belijdt:
“Ja, Jezus is mijn Heer”,
dan kniel ik voor U neer.

“Ik heb jou gekozen, opgedragen
mijn weg te gaan,
in Mij blijvend vrucht te dragen,
ga dan in mijn naam.”

Heer, wij zeggen ja en amen,
brengen U daarvoor de eer.
Wij belijden allen samen,
Jezus, onze Heer.

Mijn Jezus, geef mij kracht
als ik Uw hulp verwacht.
Voltooi aan mij Uw werk,
en maak in zwakheid sterk.

Als U mijn wegen leidt,
in moeite en in strijd,
houd ik gelovig stand;
Heer, neem me bij de hand.

“Blijf in mijn liefde, alle dagen
in liefde voor elkaar.
Wat je de Vader ook wilt vragen,
vraag het in mijn naam.”

Heer, wij zeggen ja en amen,
brengen U daarvoor de eer.
Wij belijden allen samen,
Jezus, onze Heer.
(2x)

Belijden onze Heer,
Jezus, onze Heer.
Jezus, amen

 YouTube – Sela U bent de God, Die roept

Opdracht 13

a. Bespreek samen dit lied, en kijk wat het je te zeggen heeft. 

b. Ben je bereid om deze belijdenis ook uit te spreken en te proclameren?

 

Herstel mijn eerste liefde

Ben je achterop geraakt op de weg achter Jezus aan. Heb je het Licht der wereld niet meer gevolgd, en wandel je nu in de duisternis?

Laat het lied ‘Herstel mijn eerste liefde’ van Marcel en Lydia Zimmer je aansporen tot geestelijk herstel. Het is een belijdenis en een gebed. Wil je het overnemen?

https://www.youtube.com/watch?v=1ZU-cadjIq4

Herstel mijn eerste liefde

Vader in de hemel,

Die zoveel om mij geeft,

dat U in Uw genade

Uw Zoon gegeven heeft.

Dank U voor Uw liefde,

Uw eindeloze trouw,

dat ondanks al mijn falen,

U zegt: ‘Ik hou van jou’.

 

Refrein:

Herstel mijn eerste liefde,

die ik ooit had voor U,

want ik wil van U houden,

nog zoveel meer dan nu.

Mijn hart moet weer gaan branden,

zoals het heeft gedaan,

vol vuur en vol van hartstocht,

die nooit meer weg zal gaan.

 

De drukte van het leven

trok mij met zich mee.

De liefde die vervaagde,

de passie die verdween.

Ik was U niet vergeten,

maar nam de tijd niet meer,

om in Uw Woord te lezen,

bij U te zijn, o Heer. 

 

Vader in de hemel,

met eerbied vraag ik nu,

of U mij wilt vergeven.

Ik kan niet zonder U.

Dank U voor Uw liefde,

Uw eindeloze trouw.

En Vader, Ik wil zeggen,

dat ik zoveel van U hou.

 

14. Wat herken je bij jezelf in dit lied? 

15. Hoe kan de eerste liefde weer worden hersteld?

16. Hoe kun je weer in het licht gaan wandelen?

 

Wandel in het licht met Jezus

Jezus is als het Licht in onze duistere wereld gekomen. Hij wil ons verlichten. Wil je Hem volgen? Jezus verzekert ons Johannes 8:12: ‘Ik ben het Licht der wereld; wie Mij volgt, zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben.’

 

Afsluiten met een lied, gebed en proclamatie

Ik wandel in het licht met Jezus

Wat een heerlijk vervolg als je het volgende lied in het geloof kunt meezingen. Dan worden de woorden van Jezus in Johannes 8:12 in praktijk gebracht: ‘Ik ben het Licht der wereld; wie Mij volgt, zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben.’ Is dat ook jouw verlangen:

Ik wandel in het licht met Jezus,
het donk’re dal ligt achter mij,
en ‘k weet mij in Zijn trouw geborgen.
Welk een liefdevolle vriend is Hij.

refrein:

Ik wandel in het licht met Jezus,
en ik luister naar Zijn dierb’re stem,
en niets kan mij van Jezus scheiden,
sinds ik wandel in het licht met Hem.

Ik wandel in het licht met Jezus,
geen duist’re wolk bedekt de zon,
en ‘k kan niet anders, moet Hem prijzen,
Die de zonde in mij over won.

 refrein: …

Ik wandel in het licht met Jezus,
mijn ziel is Hem gans toegewijd,
met Hem verrezen tot nieuw leven,
volg ‘k mijn Heiland tot in eeuwigheid.

refrein: …

Ik wandel in het licht met Jezus,
o, mocht ik zelf een lichtje zijn,
dat straalt te midden van de wereld,
die gebukt gaat onder zorg en pijn.

refrein: …

Tekst & arr.: M.A. Alt, Glorieklokken 63 en Opwekking 214

Afsluiten met gebed en proclamatie met de hele groep