Geestelijke groei naar een volwassen geloof

Copyright: Jan A. Baaijens, pastorale hulpverlening.

Groei naar de volwassenheid

Gelovigen dienen de kinderschoenen uit te trekken op de loopbaan van het geloof. Ze moeten volwassen leren denken en handelen. Ze behoren standvastig, stabiel en stevig met hun voeten op de waarheid te staan, in de wapenrusting van God (Zie Efeze 6:10-18).

Hoe kun je sterk en volwassen worden in het geloof?
Hoe kun je sterk en volwassen worden in het geloof?

Het doel van de prediking en geestelijke begeleiding is de opbouw en de gezonde groei van de gemeente en het lichaam van Christus, (Ef.4:12). In Ef. 4:13-14 lezen we verder: ‘Totdat wij allen komen tot de eenheid van het geloof en de kennis van de Zoon van God, tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus, opdat wij geen jonge kinderen meer zouden zijn, heen en weer geslingerd door de golven en meegesleurd door elke wind van leer, door het bedrog van de mensen om op listige wijze tot dwaling te verleiden.’

Het is dus de bedoeling dat wij niet langer ‘nēpioi’ (kinderlijk, onnozel) zullen zijn.

Volwassen worden is het kwijtraken

 van de kinderlijke wijze van denken 

Om geestelijk volwassen te worden, moeten we ons voortdurend laten voeden door de waarheid van Gods Woord. Dat zal ons geestelijk doen groeien. Als wij de waarheid leren kennen, zal deze ons vrijmaken (Joh.8:32). Jezus Zelf is de Waarheid.

Gevoelens en geloofszekerheid

Kinderen leven nog veel vanuit het gevoel. Gevoelsdriften horen bij de puberteit. De verstandsdrift komt meestal aan het einde van de adolescentieperiode, als ze rond de twintig zijn. Gevoelens van onzekerheid en twijfel kunnen hoog oplopen tot ver in de in de puberteit. Veel christelijke jongeren zijn ook op zoek naar geloofszekerheid, stabiliteit en houvast in hun geestelijk leven. Ze moeten vaak nog leren leven uit het geloof, en niet uit het gevoel. Iemand die door de genade van God geestelijk leven ontvangt, komt tot geloof, niet tot gevoel. Gevoel wordt er dan wel bij ervaren, omdat het een diep ingrijpende ervaring is van de liefde van Jezus en de acceptatie door God. Door geloof in de goedheid van Zijn vader keerde de verloren zoon terug naar huis. Daarna volgde er een gevoelige ervaring in de open armen van zijn vader.

Je komt tot geloof,

niet tot gevoel    

Gevoelens kunnen niet de basis zijn voor heilszekerheid. Innerlijke gevoelens zijn te veranderlijk en onbetrouwbaar om op te steunen. We kunnen alleen houvast vinden in het verzoenend werk van Jezus Christus. Je moet Jezus als de Weg, de Waarheid en het Leven aanvaarden en volgen. Counselor David Seamands leert ons: ‘Ervaring vóór aanvaarding is onmogelijk.’ Heb je door genade de waarheid van Gods Woord en Jezus al mogen aanvaarden?

Ervaring komt na aanvaarding

In het geloofsleven komen eerst de vaststaande feiten uit Gods Woord. Na ‘feit’ komt ‘geloof’ en daarna ‘gevoel’.

Professor David A. Seamands heeft op pastoraal gebied onder meer de boeken ‘Genezing van pijnlijke herinneringen’  en ‘Genezing van beschadigde emoties’ geschreven. Hij leert ons: ‘Als u zich telkens afvraagt ‘hoe voel ik me?’ dan is dat gegarandeerd de manier om een ontmoedigd, somber en onstandvastig christen te worden. Je relatie met God te baseren op je gevoelens is een duidelijk teken van het feit dat je nog een baby bent in de geestelijke dingen. De weg naar de volwassenheid is zonder enige twijfel: boven stemmingen en gevoelens uit leven.

Beschadigde emoties verhinderen geestelijke groei

David Seamands schrijft ons in het boek ‘Groeien naar de volwassenheid’: ‘Het is noodzakelijk dat al deze herinneringen in een gebed om genezing aan God worden voorgelegd, zodat men in zo’n situatie van pijn en dwang bevrijd kan worden.’ Hij geeft aan dat de herinneringen dan niet zullen worden uitgewist, ‘maar de kracht van de emoties die met de herinneringen gepaard gaan – de angel, de pijn, de angst, de haat, de verwonding, het begeren – zal gebroken worden’.

De geestelijke groei naar de volwassenheid in het natuurlijke leven is te vergelijken met het geloofsleven. Dat komt in dit artikel ook aan de orde. Kinderen kunnen geestelijk gezond opgroeien als er liefde en vreugde is binnen het gezin.

Je ziet hoe mensen lichamelijk en emotioneel volwassen worden, hoe ze geestelijk en groeien van kind naar puber, en van puber naar volwassene. Zij groeien binnen relaties. Vreugde komt voort uit relaties. Vreugde beleef je als iemand bij je wil zijn.

Je kunt geestelijk gezond opgroeien binnen liefdevolle relaties

Een liefdevolle relatie

Veel godsdienstige mensen zijn bezig met religie, maar missen helaas de relatie. Ze houden zich bezig met wetten en plichten, maar kennen niet de vreugde van het geloof en de liefde. Zit je nog vast in ‘het stuk van de ellende’, of weet je ook van de verlossing en dankbaarheid?

Hoe staat het met onze liefde tot Jezus en onze vreugde in God?

Onze oude, zondige mens moet wel afsterven, maar onze nieuwe moet ook opstaan. Volgens antwoord 90 van de Heidelbergse Catechismus bestaat de opstanding van de nieuwe mens uit de volgende positieve ontwikkeling: ‘Het is een hartelijke vreugde in God door Christus, en lust en liefde om naar de wil van God in alle goede werken te leven.’

Volgens Efeze 3:19 gaat de liefde van Christus de kennis te boven. In vers 17 lees je dat Christus door het geloof in het hart kan wonen, en dat je in de liefde geworteld en gefundeerd kunt zijn. De Geest van God is tevens de Geest van Jezus Christus (zie Rom. 8:9-11). Jezus leert ons in Joh. 14:23: ‘Als iemand Mij liefheeft, zal hij Mijn woord in acht nemen; en Mijn Vader zal hem liefhebben, en Wij zullen naar hem toe komen en bij hem intrek nemen.’ 

Laat het kinderlijke achter je

De apostel Paulus schrijft over zichzelf in 1 Kor.13:11: ‘Toen ik een kind was, sprak ik als een kind, dacht ik als een kind en redeneerde ik als een kind. Maar nu ik een man ben, heb ik het kinderlijke voorgoed achter mij gelaten.’

Het Griekse woord ‘katargeo’ betekent ‘afleggen, wegdoen, buiten werking stellen, werkloos of machteloos maken; de invloed en betekenis van iets wegnemen, iemand vrij doen zijn van wat hem gebonden hield’. David Seamands verklaart: ‘Veel mensen die volgens hun jaren volwassen zijn, zijn in emotioneel en spiritueel opzicht nog altijd kinderen.’

Veel mensen zijn op volwassen leeftijd

emotioneel en geestelijk nog altijd kinderen 

Let op de gedragspatronen van kinderen. Een kind reageert veel vanuit het gevoel. Het is gericht op directe bevrediging van bepaalde behoeften en kan nog weinig geduld oefenen. De sterkste verleidingen van de jeugd is wel de wellusten en de hartstochten. Ouderen gedragen zich in bepaalde situaties nog kinderlijk. Dit komt zelfs ook voor bij gelovigen. Paulus spreekt de broeders in Korinthe hierop aan (in 1 Kor.3:1-4). Door hun voorkeuren voor Paulus of Apollos, hun afgunst, twist en tweedracht gedroegen zij zich vleselijk, als kleine kinderen in Christus (vers 1). De ‘nēpioi’ (onmondige, kleine kinderen) staan in de Griekse taal tegenover de ‘teleioi’ (volmaakten, volwassenen).

Geestelijk volwassen of onvolwassen en zielig

Paulus verklaart in 1 Kor. 2:6: ‘Wij spreken wijsheid onder de geestelijk volwassenen.’ (Herziene Statenvertaling). In het Grieks staat er ‘teleiois’ (volmaakten). In de Studiebijbel wordt uitgelegd: ‘Paulus en de andere apostelen (‘wij’) spreken deze wijsheid ‘onder de volmaakten’, niet onder mensen die door hun ziel (psuche) bepaald worden, want voor hen is wat Paulus spreekt dwaasheid (vs. 14); ‘in de ogen van’ geestelijke mensen (vs. 15) is het wijsheid.

Het woord ‘teleios (volmaakt, volwassen, rijp, vgl. 14:20; Fil. 3:15; Col. 1:28) zal hier ‘geestelijk volwassen’ in houden. Het komt overeen met de geestelijke mens (pneumatikos, vs. 15) en vormt een tegenstelling met de ‘zielse mens’ (psuchikos, vs. 14) en de kinderen’ (onmondigen) in 3:1.’  De zielse mens (‘psuchikos anthropos’) is een mens die door zijn ziel wordt bepaald en gestuurd. Hij laat zich leiden door de uitingen van zijn ziel of psyche, door zijn emoties.

Als er in de Bijbel wordt gesproken over ‘de vleselijke mens’, dat ziet dat meer op de gezindheid van deze persoon. De zielse mens, die uit zijn zieleleven leeft, reageert vanuit een bepaalde gesteldheid en toestand. Dat is eigenlijk de natuurlijke mens, met al zijn lichamelijke, gevoelsmatige en verstandelijke vermogen, zonder de verlichting van de Heilige Geest. Hij wordt door zijn ziel overheerst. De ziel  is hierbij de zetel van zijn gevoelens, impulsen en wil.

De geestelijk volwassen mens of geestvervulde mens kan volgens 1 Kor. 2:15 de geestelijke dingen onderscheiden en beoordelen. Een geestelijk mens (pneumatikos) heeft de Geest van God ontvangen en laat zich door de Heilige Geest onderwijzen. In 1 Kor. 2:16 schrijft Paulus: ‘Maar wij hebben de gedachten van Christus.’ Dat is de zin van Christus (noun Christou). Het woord ‘nous’ betekent: gemoed, innerlijk, verstand, zin, gezindheid.

Als wij deze zin van Christus in je, kun je groeien naar de geestelijke volwassenheid. Dan is Zijn denken en wil, mijn denken en wil geworden. Luther kon daarom zelfs zeggen: ‘Mijn wil geschiede’, omdat hij wilde wat God wil. Je komt dat in het centrum van zijn wil, waaruit je denkt, verlangt en handelt.

In Filip. 3:15 schrijft Paulus: ‘Laten wij dan, die geestelijk volwassen zijn, deze gezindheid hebben…’ Het woord ‘teleios heeft hier ook wel de betekenis ‘rijp, volwassen in het geloof’. In Kol. 4:12 verlangt Paulus van de Kolossenzen: ‘Opdat u, volmaakt en volkomen, vaststaat in heel de wil van God.’ Bij volmaakt staat er in het Grieks ‘teleioi’ en bij volkomen ‘peplerophoremenoi’, dat ‘volledig verzekerd’ betekent. Dat drukt de subjectieve ervaring van die volheid uit. Deze volheid in Christus kun je dus geestelijk beleven als een kroon op de groei naar geestelijke volwassenheid. Je ontvangt dat in het kennen van en gehoorzamen aan de wil van God.

Basisvoorwaarden voor geestelijke groei

Waardoor is er geestelijke groei mogelijk? Wanneer kun je op geestelijk gebied gezond opgroeien? Hoe kun je groeien in het geloof, tot bloei komen en vrucht dragen tot eer van God? Welke zaken verhinderen geestelijke groei? Het zijn vragen die aan de orde komen in dit artikel, waarbij ik ook gebruikmaak van het boek op de foto hieronder.

Kom tot bloei door te leven naar het plan van God
Kom tot bloei door te leven naar het plan van God

Het is tegelijk een aanbeveling van dit pastorale boek over ‘The Life Model’. Het is uitgegeven bij De Hoop Publishing. Het boek is vooral ook geschikt voor hulpverleners, pastorale werkers en opvoeders. Het is een aansporing om geestelijk te groeien door te leren leven naar het plan van God.

De geestelijke groei naar de volwassenheid in het natuurlijke leven is te vergelijken met het geloofsleven. Dat komt in dit artikel ook aan de orde. Kinderen kunnen geestelijk gezond opgroeien als er liefde en vreugde is binnen het gezin.

Wat hebben we nodig om geestelijk gezond op te groeien? Dat heeft te maken met de vervulling van onze behoeften, die we vanaf onze geboorte nodig hebben.

Hieronder zie je de eerste afbeelding van een voltooide behoeftenpiramide voor geestelijke groei:

Piramide vervulling geestelijke behoeften

Piramide vervulling geestelijke behoeften 

(Als je er op aanklikt, wordt de afbeelding uitvergroot. Met het pijltje ‘terug’, linksboven, kom je dan weer op de tekst.)

Op de afbeelding zie je 10 geestelijke behoeften in de ontwikkelingsfase vanaf onze geboorte. In de getekende piramide zit een geestelijk model voor groei en herstel. Van onder naar boven zie je welke behoeften vanaf de vroeger kinderjaren behoren te worden vervuld. Dat is de taak van ouders, opvoeders en opleiders. Binnen meerdere relatievormen zal het kind gezond naar de geestelijke en emotionele volwassenheid kunnen groeien.

Daartussen zitten voorbeeldfiguren die het opgroeiende kind gebruikt voor de vorming van een eigen identiteit. Velen worden geestelijk en emotioneel nooit volwassen. Hoe komt dat? Moesten ze zichzelf opvoeden? Waren hun kinderjaren vol afwijzing, vrijblijvend, wanordelijk, bedreigend, zonder geloof, hoop en liefde?

Je kunt geestelijk gezond opgroeien door geloof, hoop en liefde. Dit is in het natuurlijke leven nodig, en bereikt het hoogtepunt in de geestelijke giften van God. Vanuit onze innerlijke leegte en behoeften mogen we opzien door het venster naar God. Hij vervult onze belangrijkste behoeften door Jezus Christus.

Bouwen we op het Woord van God?

Welke bouwstenen zijn nodig voor een gezonde en evenwichtige ontwikkeling? Hoe behoren ze vanaf de eerste kinderjaren te worden toegevoegd en opgezet in het proces van opvoeding en groei naar de volwassenheid? Waardoor worden we binnen het raamwerk van geloof, hoop en liefde werkelijk opgebouwd?

Ik denk dat dit gebeurt door liefdevolle relaties, die worden gemotiveerd door de liefde van God in Christus Jezus. Dat geeft zekerheid en vreugde (zie Rom. 8:31-39).

Daardoor komt ons geestelijk huis vast te staan op de Rots de eeuwen, gefundeerd op het Woord van God. Jezus leert ons in Matth. 7:24: ‘Daarom, ieder die deze woorden van Mij hoort en ze doet, die zal Ik vergelijken met een verstandig man, die zijn huis op de rots gebouwd heeft.’ Je wordt dan in de liefde van God opgebouwd.

Op de afbeelding hieronder worden de nodige bouwstenen getoond:

Bouwstenen piramide geestelijke groei

Je ziet vanonder de veilige bouwstenen van liefde en vreugde waardoor het kleine kind geestelijk gezond kan opgroeien. Na de verdere opbouw naar de volwassenheid zie je de geestelijke ontplooiing van de vrucht van de Geest, zoals deze wordt genoemd in Galaten 5:22: ‘liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing.’

Daarbij zie je de vernieuwing van het denken, en de waarheid die vrijmaakt. De gelovigen ontvangen het van God, waarbij ze hun identiteit in Jezus Christus mogen vinden. Zo kunnen we als gelovigen volgens het plan van God groeien naar een heerlijke bestemming.

Blokkades geestelijke groei

Op de afbeelding hieronder zie je welke zaken gezonde geestelijke groei kunnen blokkeren. Deze negatieve zaken, activiteiten en emoties worden overgedragen en opgelegd door opvoeders, relaties en de omgeving. Het zijn oorzaken en gevolgen van A-trauma’s en B-trauma’s, waaraan veel mensen levenslang lijden. Je ziet de mogelijke gevolgen van deze trauma’s op de afbeelding hieronder.

Blokkades geestelijke groei

A-trauma’s zijn het gevolg van onbevredigende emotionele basisbehoeften. Je krijgt een A-trauma door de afwezigheid van noodzakelijk goede geestelijke bouwstenen vanaf de vroegste kinderjaren. Het zijn de ontbrekende en beschadigde bouwstenen bij de basis van de behoeftenpiramide. A-trauma’s worden ook wel ‘de breuken van de ziel’ genoemd. Het zijn de geestelijke en psychische barsten, die zich steeds weer verder kunnen uitbreiden.

B-trauma’s worden veroorzaakt door slechte, bedreigende ervaringen, die grote invloed hebben op het geheugen. Ze kunnen min of meer in je historisch record een ondermijnende factor zijn voor een gezonde geestelijke groei. Men heeft het hierbij ook wel over ‘breuken in het denken’. Je kunt hierbij denken aan lichamelijke, seksuele, verbale of emotionele mishandeling, die je hebt meegemaakt of gezien.

Mensen met trauma’s uit de kinderjaren

 vechten zich vaak door het leven

en komen niet toe aan geestelijke groei

Beschadigde mensen kunnen zich geestelijk gaan pantseren, om te voorkomen dat ze weer worden gekwetst. Het blijkt dat er ook veel gekwetste gelovige mensen zijn die door de genoemde zaken geestelijk onvoldoende of niet kunnen groeien.

In de groei naar de volwassenheid zijn er in de verschillende leeftijdsfasen specifieke behoeften.

Het groeiproces naar volwassenheid

Hieronder volgt een indeling zoals ook in ‘The Life Model’ wordt aangehouden. Daarbij wordt de geestelijke groei bij de gelovige betrokken.

De eerste groeifase:

De basisbehoefte van een baby of peuter is het ontvangen van liefde en zorg. Kwetsbare kleine kinderen moeten ervaren dat mensen van hen houden. Zij leren daarbij vreugde te ervaren. Als ze zich geaccepteerd, veilig en geborgen voelen, kunnen ze emotioneel en geestelijk gezond opgroeien. Deze kinderen binden zich daarbij in vertrouwen aan hun ouders.

Als het goed is, ervaren jonge gelovigen dit ook naar God toe, Die liefdevol door Jezus tot hen is gekomen. Je bent dan volgens Efeze 3:6 ‘begenadigd en aanvaard in de Geliefde’. (In het Engels: ‘Accepted in the Beloved.)

Je weet dan: ik ben geliefd in Jezus

Vanuit deze basis kun je geestelijk verder opgroeien

De jonge gelovige stelt daarbij zijn vertrouwen op zijn God. Hij leert gelovig te schuilen bij Jezus.

De tweede groeifase:

Het kind van 4-12 jaar leert zijn behoeftes te uiten, maar ook al voor zichzelf te zorgen (tot op zekere hoogte). Het is belangrijk voor de ontwikkeling van een opgroeiend kind om liefde te ontvangen zonder dit te hoeven verdienen. Dat is onvoorwaardelijke liefde. Ze moeten in deze fase ook leren wat blijvend voldoening kan schenken, boven het aardse geluk uit. Verder dienen ze hun eigen talenten en hulpbronnen te ontwikkelen, en te kijken wat ze kunnen betekenen voor de wereld hen heen. Bij dit alles behoort hun blik gericht te zijn op het grote plan van God voor hun leven. 

Een kind van God moet dit als jonge gelovige ook leren

Het is belangrijk dat je daarbij leert

dat God onvoorwaardelijke liefde geeft

Het is en blijft onverdiende genade en onbegrijpelijke liefde dat God naar Zijn kinderen blijft omzien, en voor hen blijft zorgen. Hij blijft hierin onveranderlijk, ondanks onze zwakheden en zorgen. Daar tegenover behoren wij Hem onze hoogste liefde en dankbaarheid te geven.

Wij mogen Hem dienen

zonder iets te verdienen

Het zal duidelijk zijn dat een groeiende gelovige de eigen talenten en hulpbronnen wil gaan benutten in de dienst van God en de naaste. Het is mooi als ze het grote plan van God ontdekken in Jeremia 29:11, waar we lezen: ‘Ik immers, Ik ken de gedachten die Ik over u koester, spreekt de HEERE. Het zijn gedachten van vrede en niet van kwaad, namelijk om u toekomst en hoop te geven.’ Wij kunnen dan geestelijk groeien naar de volwassenheid.

De derde groeifase:

De tiener en de jongvolwassene vanaf 13 jaar behoort ook steeds meer op de ander gericht te zijn. Zij kunnen dan in staat zijn om voor zichzelf en een andere persoon te zorgen. Ze moeten gaan leren in moeilijke situaties stabiel te blijven. Ze kunnen dat zichzelf en anderen weer uit de put trekken en opnieuw vreugde vinden. Zij die in deze derde groeifase mislukken, zullen zich gemakkelijker gaan overgeven aan consumptie- en vluchtgedrag en zelfs verslaafd raken. Velen zijn hierdoor vast blijven zitten in schaamte en mislukking, schuldgevoelens, boosheid, angst en depressie.

In het boek over The Life Model wordt gesteld:

‘Jongvolwassenen bloeien op als ze verantwoordelijkheid en gezag krijgen en succesvol zijn in hun relaties.

Deel te zijn van iets dat groter is dat jezelf, geeft kracht en inspiratie.’

De gelovige in deze derde groeifase kenmerkt zich ook in het positief zichtbaar worden naar buiten toe. Hij gaat steeds meer betekenen voor anderen en de omgeving. Egoïsten zijn niet aantrekkelijk voor anderen. Wie teveel aan zichzelf denkt, kan niet zo goed zijn voor een ander. Consumptie- en vluchtgedrag horen bij vleselijke christenen, maar niet bij geestelijke gelovigen die willen groeien.

Volgens Zondag 32 van de Heidelbergse catechismus is het de dankbare plicht van een gelovige om goede vrucht te dragen: goede geloofswerken. God moet worden gedankt en geprezen! Verder ontvangt een gelovige ook zekerheid uit de vruchten. Hij kan ze namelijk bij zichzelf waarnemen. Daarbij kunnen anderen erdoor voor Christus gewonnen worden.

Door het dragen van vrucht

wordt de geestelijke groei zichtbaar

De vierde groeifase:

De vierde groeifase is die van de volwassenen, die een kind kan opvoeden, een gezin kan dienen en beschermen, en er van kan genieten.  Emotioneel volwassen ouders kunnen evenwichtig zijn, rust uitstralen, en daarbij steun en leiding geven. Ze proberen vervelende emoties te veranderen en in moeilijke situaties oplossingen, bemoediging, troost en vreugde te zoeken.

De gelovige vindt in de vierde groeifase houvast en kracht in God. Hij laat zich geestelijk leiden door de Heilige Geest, en wil groeien in genade en kennis.

Deze opgegroeide gelovige in de vierde en vijfde groeifase leeft: 

  • door geloof, dat houvast geeft

  • met hoop voor de toekomst

  • gedreven en gemotiveerd door liefde

  • als geaccepteerd kind

  • in een veilige positie

  • met een toenemende geestelijke kennis en ervaring

  • met de waarheid, die vrijmaakt

  • vanuit de identiteit in Jezus Christus, bij Wie hij hoort

  • met vreugde in God

De vijfde groeifase:

Deze groeifase betreft de oudere, die leiding en advies kan geven. De uitleg bij groeifase geldt eigenlijk ook voor de gelovige oudere. Een emotioneel en gelovige volgroeide oudere is belangrijk voor een land, gemeenschap, school of kerk.

In het boek: ‘Leven naar Gods plan’ wordt erover gezegd: ‘Ouderen blijven zichzelf in moeilijke omstandigheden. Ook zijn ze in staat om een gezonde groepsidentiteit te ontwikkelen door te onderzoeken wat Gods wil met de gemeenschap waarin Hij hen geplaatst heeft.’ Zij kunnen door hun wijsheid, inzicht en levenservaring een gemeenschap aansturen en ondersteunen. Als het goed is kunnen ze tegen kritiek en afwijzing. Ze durven de waarheid te spreken, ook als dit moeilijk is of tegen de stroom ingaat. Volgens ‘The Life Model’ kunnen ze dienen zonder daarvoor waardering te ontvangen.

Verder staan gelovige ouderen ook open voor de stem van God wanneer Hij vraagt om iemand geestelijk te adopteren. Ze weten dat gekwetste mensen een liefdevol geestelijk gezin nodig hebben om te genezen te groeien en op te bloeien.

Volgroeide oudere gelovigen

staan open voor de stem van God

De ouderen vinden ieder lid van de gemeenschap waardevol. Zij stimuleren anderen tot geestelijk groei, waarvan zij een sprekend voorbeeld zijn. Zij moedigen jong talent aan. Positieve, wijze en emotioneel volgroeide ouderen kunnen omgaan met noodzakelijke groei en veranderingen. Zij zijn in staat om het belang van de gemeenschap boven eigenbelang en eigen wensen te stellen.

Pijnlijke herinneringen belemmeren geestelijke groei

Professor David A. Seamands heeft op pastoraal gebied onder meer het boek ‘Genezing van pijnlijke herinneringen’ geschreven. In ‘Genezing van pijnlijke herinneringen’ kunt u leren hoe Gods genezende kracht u kan bevrijden van de tirannie van pijnlijke herinneringen, die een effect hebben op uw huidige gedrag en uw christelijke groei.’ Dit is zeker het geval als het gaat om pijnlijke herinneringen uit de kinderjaren.

Kwellende herinneringen belemmeren ons

 om geestelijk volwassen te worden

                                  

De bekende hulpverlener David Seamands verklaart ons: ‘Vele mensen leven jaren lang met de onopgeloste spanningen van pijnlijke herinneringen, waarbij de last aanhoudend toeneemt.’ Deze personen staan open voor een emotionele crisis. Het belemmert de geestelijke groei en ontwikkeling van een gezond geestelijk leven. Door nieuwe pijnlijke ervaringen of omstandigheden kunnen oude wonden weer opengaan en worden de herinneringen weer opgewekt. Het slapende, innerlijk beschadigde kind wordt dan weer actief gemaakt.             

Frustraties uit de kindertijd

Negatieve gevoelens ontstaan in heel veel gevallen al in de vroege kinderjaren. Seamands geeft aan dat diverse gedragingen, reacties en zienswijzen van dit kind uit het verleden dan bij zo iemand de leiding gaan nemen. De frustraties uit de kindertijd gaan weer een belangrijke rol spelen bij relaties, nieuwe contacten en handelingen. Vanuit het historisch record kan er dan een gevaarlijke dwangmatige stuwkracht komen, waardoor een gezond geestelijk leven wordt belemmerd. David geeft aan (als dit zo is): ‘De onderdrukte emoties komen boven en uiten zich in gevoelens van diepe depressie, woede, niet te beheersen begeerten, in gevoelens van minderwaardigheid, angst, verlatenheid en verworpenheid.’

             

Veel gelovigen hebben er mee te maken

Helaas komen de genoemde innerlijke problemen ook maar al te veel voor bij gelovigen. David geeft ons hierover te kennen: ‘Deze pijnlijke herinneringen worden niet zonder meer buiten de deur gezet of omgevormd wanneer iemand zich bekeert en zelfs niet door de vervulling met de Heilige Geest. Ze veranderen ook niet noodzakelijkerwijs door het groeien in genade. In feite zijn deze herinneringen vaak een grote belemmering voor de geestelijke groei. Zolang iemand er geen bevrijding van ontvangt, wordt hij niet echt volwassen.’

   

 

Seamands merkt verder op in zijn boek ‘Groeien naar volwassenheid’: ‘Het is noodzakelijk dat al deze herinneringen in een gebed om genezing aan God worden voorgelegd, zodat men in zo’n situatie van zijn pijn en dwang bevrijd kan worden.’

Vreugde als basis voor geestelijke groei

Je kunt geestelijke gezond opgroeien door de liefde van Jezus en de vreugde in God. Liefde en geloof brengen ons tot vreugde in God. In Filip. 4:4 worden we opgeroepen: ‘Verblijd u altijd in de Heere; ik zeg het opnieuw: Verblijd u.’ Liefde en vreugde gaan samen op in het groeiproces, zoals de zon en de regen de natuur tot bloei brengt.

In het hoofdstuk Geestelijke groei van het boek ‘Leven naar Gods plan’ (over het Life Model) wordt op blz. 23 gesteld:

‘Vreugde is de basis van geestelijke volwassenheid.’

Iemand kan lang goed lijken te functioneren, maar toch kan het gemis van deze basis leiden tot teveel stress en geestelijke instorting. In het boek wordt verder aangegeven: ‘Zo kan een huis met slechte fundamenten er van de buitenkant goed uitzien. Uiteindelijk zullen tijd, het weer en andere stormachtige omstandigheden de zwakte van het huis echter blootleggen. Het huis zal dan langzaam veranderen in een ruïne. Iemand die geen sterke vreugdebasis heeft gelegd – met ander woorden: geen voldoende ontwikkeld vreugdecentrum aan de rechterkant van zijn hersenen heeft – kan niet omgaan met verlies en verbroken relaties. Zo iemand is niet in staat om geestelijk te groeien.’

In het geloof gaat het ook om een relatie met God en Jezus. Binnen deze relatie kunnen liefde en vreugde niet worden gemist. In een goede huwelijksrelatie is men blij met de ander. Liefde en vreugde zijn daarin de basiskenmerken.

Ken je de basisvreugde van God in je leven?

Heb je een aanraking van Zijn liefde ervaren?

Weet je jezelf veilig, geborgen en geaccepteerd bij God? Weet je jezelf gedragen door de liefde van God?

De vreugde de HEERE is uw kracht

Het is een opmerkelijke tekst in Nehemia 8:10/11, waar we lezen: ‘Wees niet bedroefd, want de vreugde van de HEERE, dat is uw kracht.’In de Statenvertaling lezen we: ‘Want de blijdschap des HEEREN, die is uw sterkte.’ In de NBG: ‘Wees dus niet verdrietig, want de vreugde in de HERE, die is uw toevlucht.’ De GNB: ‘Put kracht uit de vreugde die de Heer u geeft.’ De Studiebijbel verklaart over de vreugde van de mens in God, dat deze vreugde gaat ‘over Gods goedheid, betoond in de afgelopen tijd en het vertrouwen dat Hij in het nieuwe jaar nabij zal zijn’. Die vreugde geeft ons sterkte en kracht. Het Hebreeuwse woord betekent ook: toren en burcht.

Van deze liefde van God en in God geldt: God is blij met Zijn gelovig kind, en de gelovige is blij met Zijn God. Dat ziet dus op een liefdevolle relatie van vertrouwen. Binnen een vertrouwensrelatie kan een kind gezond opgroeien tot volwassenheid. Je gaat dan respectvol met elkaar om. In deze sfeer van acceptatie en veiligheid neemt het kind het goede van de ouders over vanuit het hart. Er is liefde en verbondenheid. Deze liefdesbanden zijn nodig om te kunnen ontplooien. Liefde en vreugde gaan dan samen op in het groeiproces, zoals de zon en de regen de natuur tot bloei brengt.

Het komt naar voren in de volgende woorden van J.J.L. ten Kate (1819-1889), in het bekende lied:

Laat me in U blijven, groeien, bloeien,

O Heiland, Die de wijnstok zijt!

Uw kracht moet in mij overvloeien…’