Pastorale hulpverlening: teams, hulpverleners, mentoren en buddy’s

Voorstel jongerenpastoraat

Pastorale hulpverlening jongeren op www.pastoralehulpverleningjongeren Jan A. Baaijens copyright

   

Voorstel voorkompastoraat

Ik stel voor dat er regionaal of plaatselijk geestelijke zorgteams komen voor tieners. Daarin kunnen hulpverleners vanuit verschillende kennisgebieden en professies zitten. De noodzaak hiertoe wordt duidelijk aangetoond in de boeken en documenten op deze Website. Onder deze teams voor geestelijke zorg kunnen dan mentoren vallen, die een goed contact onderhouden met zes of vier jongeren. Zij verlenen in goed overleg met de ouders, opvoeders, kerkenraad en het zorgteam op bepaalde gebieden geestelijke zorg. Zij staan op wacht, om samen met anderen de jongeren uit de gemeente of groep te beschermen.

De zes of vier jongeren hebben allemaal een buddy (een maatje). Dat betekent dat er twee of drie paar buddy’s zijn, die tot op zekere hoogte zorg dragen voor elkaar. Dit kan helpen bij emotionele beschadigingen en geeft ze bescherming en hulp op het gebied van keuzes, verkeerd computergebruik, ongezonde vriendschappen, pesten, eenzaamheid, enz. Bij buddy’s kunnen zelfs computers worden gekoppeld. Het is voor de persoonlijke bescherming en het onderling vertrouwen voor de buddy’s en hun mentor of mentrix goed dat er een drietal is. Een buddy kan het maatje aansporen om de problemen eerlijk naar voren te brengen. Bij een intiem geestelijk contact tussen een oudere en jongere alleen kunnen er dingen fout gaan. Het gaat in het pastoraat ook om bidden, waken en zorgen.

Af en toe kan er ook een ontspannen of leerzame bijeenkomst worden georganiseerd met één of meerdere mentorgroepen. Het is ook bij regionale teams belangrijk dat er lijnen zijn naar christelijke gemeenten en professionele hulpverleningsorganisaties.

Hoe kan dit worden georganiseerd?

Het is de bedoeling dat het werkboek voor jongerenpastoraat wordt gebruikt bij de geestelijke begeleiding van de jongeren. Daar wordt een cursus en training voor opgezet. De eerste pastorale stappen van de cursus zijn op deze Website te vinden bij ‘pastorale stappen’. De cursus zal eerst nog verder moeten worden gepromoot, zodat er interkerkelijk meer mensen bij betrokken raken. We zijn hier al mee bezig. Er moet een relatienetwerk worden opgezet. De mogelijkheden via de Website willen we nog verder uitbouwen. Het cursusmateriaal moet nog voor gebruik op papier worden gereedgemaakt. Ik hoop daarna D.V. met anderen de cursus te beginnen in Zeeland. We kunnen starten met een conferentie. We hebben al vele jaren met toegewijde en bewogen teams (waaronder veel docenten) ervaring met jongerensamenkomsten en kampen. De verslagen van de opwekkende ervaringen tijdens jongerensamenkomsten kun je vinden op deze Website.

Na het bijwonen van de conferentie of het (gedeeltelijk) volgen van de cursus kan het werkboek en het andere materiaal worden aangeschaft voor het gebruik binnen de eigen gemeente of groep. Iedereen kan dan zelfstandig binnen de eigen vertrouwde geestelijke context het voorkompastoraat praktiseren.

Je kunt klein beginnen, met een pilot van een aantal gezinnen die hieraan willen meewerken. Er kan dan worden gekeken hoe het gaat en hoe het wordt opgepakt door de jongelui. Ze dienen we een buddy uit te zoeken, waarmee ze geestelijke zorg willen delen. Zij behoren dan zo weinig mogelijk geheimen voor elkaar te hebben. In de meeste gevallen zal dit al hun beste vriend of vriendin zijn. 

                           

 Het kunnen ook zussen of broers zijn. Ze moeten leren om keuzes met elkaar te bespreken, het computergebruik van elkaar in de gaten te houden, maar ook zorg en verdriet met elkaar te delen. Ze moeten met de hulp van de mentor of mentrix leren om elkaar te bemoedigen en te versterken in de zaken die goed voor ze zijn. Ze kunnen ook opdrachten uit het werkboek samen uitvoeren, zodat ze kunnen zien wat er aan de hand is. Daarna kunnen ze samen werken aan een betere geestelijke positie en conditie. Hopelijk leren ze dan ook om samen te bidden en de leiding van God in hun leven te zoeken. Als ze ‘samen in de Naam van Jezus’ gaan, zullen ze veilig zijn in Zijn beschermende handen. Hij is de goede Herder en geeft Zijn schapen en lammeren de beste zorg die maar mogelijk is. Jezus zegt van Zijn volgelingen in Joh.10:27-28: ‘Mijn schapen horen Mijn stem en Ik ken ze en zij volgen Mij. En Ik geef hun het eeuwige leven; en zij zullen beslist niet verloren gaan in eeuwigheid en niemand zal ze uit Mijn hand rukken.’

De cursus is geschikt voor reformatorische christenen en verder voor alle andere bijbelgetrouwe gelovigen. Er wordt gebruikgemaakt van de (herziene) statenvertaling, met uitleg vanuit de grondtekst en de Engelse vertaling. Het voorkompastoraat kan binnen de eigen gemeente of groep worden georganiseerd, zoals het hieronder is afgebeeld.                      

                               

Het kan plaatselijk of regionaal op deze wijze worden georganiseerd, bewaakt en begeleid vanuit ouders, kerkenraad, oudsten, opvoeders en het zorgteam. Ouders kunnen naast hun eigen kinderen dus geestelijke zorg bieden aan andere tieners uit de gemeente, terwijl de eigen pubers ook een mentor hebben. Als begeleide jongeren door problemen meer zorg nodig hebben, kunnen ze via het zorgteam in contact worden gebracht met professionele hulpverleners. Het is voordelig als er ook bekwame en/of bevoegde hulpverleners uit de gemeente in het zorgteam zitten.

Het is ook mogelijk dat een groep ouders het voorkompastoraat onder elkaar organiseert. De cursus is tevens geschikt voor opvoeders, docenten, jongerenwerkers en ouders. Zij kunnen samen met de jongeren (belangrijke onderdelen uit) het werkboek doornemen. 

Voor vragen, adviezen en contact kan er nu al, in de aanloopperiode van het project, worden gemaild naar: jabaaijensbjn@hotmail.com . Verdere gegevens over hem zijn te vinden op deze Website. 

Hieronder volgt er vanuit Gods Woord een aanbeveling over herderlijke pastorale zorg . In het PDF document zijn ook opdrachten opgenomen.

Hoe kun je geestelijk worden geholpen?

Herderlijke pastorale zorg 

Volgens het woordenboek hoort het pastoraat bij een pastoor of een geestelijke, die zorgt voor het welzijn van een groep mensen. De Latijnse woorden ‘pastor’ en ‘pascere’ betekenen ‘herder’ en ‘voeden’. Het Engelse woord ‘counseling’ (begeleiden) gaat over raad geven, bijstand in problemen, opvoeding (en activiteiten die daarmee hebben te maken). Het komt van het Latijnse ‘consillium’ (counsel, weloverwogen) en ‘consulere’ (raadslagen, bijeenroepen). Eigenlijk betekent ‘counsel’ in de zuiverste vorm: wijsheid en voorzichtigheid. Pastoraat heeft te maken met herderlijke zorg op geestelijk gebied. Jezus is de goede Herder (Joh. 10). Hij kent Zijn schapen (vers 14). Spr. 27:23 leert ons: ‘Wees naarstig, om het aangezicht van uw schapen te kennen; zet uw hart op de kudden.’ In mijn Engelse bijbel lees ik: ‘Be diligent to know the state of your flocks, and attend to your herds.’ 

                                 

Het zal duidelijk zijn dat we in het pastoraat moeten letten op de innerlijke toestand van hen die we begeleiden en willen helpen. Denk hierbij aan het beeld van de herder en zijn schapen. Het is normaal dat een herder zijn schapen leidt. Hij zal echter de jonge lammeren en de zwakke en kwetsbare schapen op een bijzondere wijze begeleiden. We kunnen dit lezen in Jes. 40:11, waarin de HEERE over Zichzelf naar Zijn kinderen troostvol en bemoedigend spreekt: ‘Als een herder zal Hij Zijn kudde weiden: Hij zal de lammetjes in Zijn armen bijeenbrengen en in Zijn schoot dragen; de zogenden zal Hij zachtjes leiden.’ 

                           

In het pastoraat zal er op geestelijke wijze ook zo voorzichtig en beschermend moeten worden omgegaan met de zwakken, gekwetsten en beschadigden. Veiligheid is één van de eerste levensbehoeften. Bij de zwakken, gekwetsten en beschadigden is er meestal een inbreuk of schending geweest in hun gevoel van veiligheid. Een geest van angst heeft zich daarna meester gemaakt over deze slachtoffers. In het pastoraat moet er dan worden gezocht naar de diepere oorzaken van de angst. Hoe zijn de angsten ontstaan? Wat is er verder gebeurd?Daarna kan er worden gekeken of er alleen maar begeleiding nodig is, om ‘het schaap’ weer rustig te krijgen, zodat het verder (weer) vertrouwend achter de goede Herder aan kan gaan.

Een innerlijk verwond schaap  moet weer vertrouwend de goede Herder leren volgen

Als er teveel pijn en innerlijke verwonding is, zal er langer tijd nodig zijn. We mogen dan weten dat er een helende Zaligmaker is, die een persoon met een gebroken hart kan genezen. Een schuld wordt door Hem vergeven (en hoeft dus niet ontkend of verdoezeld te worden). Van zonden worden wij verlost. Ons geweten beschuldigt ons dan niet meer.

Wij vinden door het geloof vrede en rust in de liefde armen van de goede Herder. Hij wast ons innerlijk witter dan de sneeuw. Door Hem wordt ons geestelijk leven vernieuwd.